Małe firmy są bardzo istotnym elementem polskiej gospodarki. Są źródłem dochodów dla państwa oraz lokalnych gmin, a także dają szansę na wzrost zatrudnienia i konkurencyjności polskich produktów na zagranicznych rynkach. Jednak sytuacja na rynku sprawia, że przedsiębiorstwa te muszą borykać się z wieloma problemami. Bardzo często ograniczają one ich rozwój, a nierzadko doprowadzają nawet do upadku.
Zawiłość przepisów prawnych
Na małe firmy negatywnie wpływa stabilność przepisów prawnych. Ze względu na ciągłe nowelizacje, najbardziej istotne akty prawne stają się dla przeciętnych przedsiębiorców zbyt skomplikowane, niespójne i wręcz nieczytelne. W związku z tym zarządcy firmy są zmuszeni do bardzo dokładnego śledzenia i analizowania nowelizacji, a w wielu przypadkach muszą korzystać z kosztownych usług specjalistów od prawa podatkowego. Poważnym utrudnieniem dla małych przedsiębiorców są także inne kwestie związane z prawem. Znaczna część firm uznaje ten czynnik za decydujący o jakości funkcjonowania całego interesu. Dotyczy to zwłaszcza wysokości stawek ubezpieczenia społecznego. Dla małych firm są one szczególnie dotkliwe, ponieważ stanowią znaczący koszt prowadzenia całej działalności. Na dodatek wysokość obowiązkowych składek ZUS nie zależy od wysokości dochodów i wyników finansowych.
Wzrost kosztów prowadzenia działalności
Obecnie małe firmy borykają się także ze wzrostem kosztów prowadzonej działalności. Wynikają one nie tylko z wysokości płaconych dodatków, ale również niekorzystnego systemu emerytalnego. Dla niedużych przedsiębiorstw najlepszym rozwiązaniem byłoby samodzielne decydowanie o elementach oraz wysokości opłacanych składek. Rozwój biznesu utrudniają również banki. Ze szczególną krytyką spotyka się konieczność wypełniania i składania dużej ilości wniosków czy dokumentów zaświadczających o statusie przedsiębiorstwa. Negatywna ocena banków wiąże się także z niekorzystną ofertą kredytową i dużymi wymaganiami z ich strony.
Problemy z księgowością oraz urzędami i instytucjami
Wyraźna większość przedsiębiorców narzeka także na poziom współpracy z rozmaitymi urzędami i instytucjami. Dotyczy to przede wszystkim Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, ale również niektórych jednostek samorządu terytorialnego, np. Urzędów Gminy i Miasta. Nieco lepiej sytuacja wygląda w przypadku Urzędu Skarbowego. Problemy związane z polskimi urzędami wynikają z niewygodnych procedur oraz niedostatecznej szybkości działania. Znaczna część przedsiębiorców poświęca na księgowość, wypełnianie dokumentów oraz wizyty w placówkach zbyt dużo cennego czasu, który mogliby przeznaczyć na kontakty biznesowe. Na dodatek na co dzień spotykają się z niekompetencją i opieszałością urzędników oraz dużymi kolejkami we wszystkich instytucjach.
Kłopoty z klientami i dostawcami
Znaczny procent małych przedsiębiorców miewa problemy także z klientami. Utrudniają oni funkcjonowanie firmy poprzez nieterminową realizację płatności za zakupione usługi i towary. Zazwyczaj im większa jest firma, tym częstsze jest to zjawisko. Jednak w przypadku niewielkich przedsiębiorstw okazuje się ono szczególnie dotkliwe. Małe firmy muszą się zmagać również z dostawcami, którzy nieterminowo realizują zlecenia oraz przyczyniają się do tworzenia niekorzystnego wizerunku przedsiębiorstwa poprzez dostarczanie usług i towarów niezadowalającej jakości.
Nieprzyjazne otoczenie lokalne
Bardzo często przedsiębiorcy jednoznacznie negatywnie oceniają przyjazność miasta oraz infrastruktury drogowej dla prowadzonego biznesu. Dotyczy to m.in. braku zwolnień z podatków lokalnych. Na małe firmy źle wpływa także niedostępność wykwalifikowanej kadry na lokalnym rynku pracy. Nie bez znaczenia pozostaje znikoma aktywność lokalnych władz pod względem promocji miasta, która mogłaby zapewnić dużą pomoc dla małych przedsiębiorców. W zakresie otoczenia lokalnego dobrze wygląda natomiast większy niż w przypadku dużych firm poziom bezpieczeństwa, który zapewniany jest na wielu etapach prowadzania działalności gospodarczej.
Oczekiwania przedsiębiorców
Zdaniem właścicieli małych firm, obecna sytuacja na rynku raczej nie ma szans ulec radykalnej zmianie. W związku z tym przedsiębiorcy postulują przede wszystkim o wdrożenie klarownych i zrozumiałych przepisów, które nie będą wymuszały ciągłych zmian w strategii biznesowej wynikających z kolejnych nowelizacji oraz zdołają się utrzymać przez przynajmniej kilka lat. Obecnie w najlepszej sytuacji znajdują się te małe firmy, które funkcjonują na polskim rynku przynajmniej od dekady.