Borys Eichenbaum

Kompozycja noweli zależy w znacznym stopniu od tego, jaką rolę odgrywa w jej ukształtowaniu własny ton autora, tj. czy staje się on zasadą organizującą w mniejszym lub większym stopniu stwarzającą iluzję narracji mówionej (skaz), czy służy jedynie za formalną więź między wydarzeniami, a więc pełni tylko funkcję pomocniczą. Nowela prymitywna, podobnie jak powieść awanturnicza, odbywa się bez narracji mówionej i nie potrzebuje takowej, ponieważ cały jej ruch polega na szybkich i różnorodnych zmianach sytuacji i wypadków. Z zupełnie innym rodzajem kompozycji mamy do czynienia, jeśli schemat fabularny (sjużet) sam przez się, jako połączenie motywów, przestaje grać rolę organizującą, tj. jeśli narrator w ten czy inny sposób wysuwa siebie na plan pierwszy i schematem fabularnym posługuje się jakby tylko w celu powiązania poszczególnych chwytów stylistycznych. Punkt ciężkości przenosi się ze schematu fabularnego na chwyty narracji mówionej. Ważny jest sposób prowadzenia narracji mówionej, dowcipy, kalambury, mimika słowna i gest.

Kompozycja noweli zależy w znacznym stopniu od tego, jaką rolę odgrywa w jej ukształtowaniu własny ton autora, tj. czy staje się on zasadą organizującą w mniejszym lub większym stopniu stwarzającą iluzję narracji mówionej (skaz), czy służy jedynie za formalną więź między wydarzeniami, a więc pełni tylko funkcję pomocniczą. Nowela prymitywna, podobnie jak powieść awanturnicza, odbywa się bez narracji mówionej i nie potrzebuje takowej, ponieważ cały jej ruch polega na szybkich i różnorodnych zmianach sytuacji i wypadków. Z zupełnie innym rodzajem kompozycji mamy do czynienia, jeśli schemat fabularny (sjużet) sam przez się, jako połączenie motywów, przestaje grać rolę organizującą, tj. jeśli narrator w ten czy inny sposób wysuwa siebie na plan pierwszy i schematem fabularnym posługuje się jakby tylko w celu powiązania poszczególnych chwytów stylistycznych. Punkt ciężkości przenosi się ze schematu fabularnego na chwyty narracji mówionej. Ważny jest sposób prowadzenia narracji mówionej, dowcipy, kalambury, mimika słowna i gest.